Jak tworzymy liczbę mnogą w angielskim?
Tworzeniem liczby mnogiej rzeczowników zajmujemy się zazwyczaj na samym początku naszej przygody z językiem. Choć w większości przypadków nie sprawia nam to znacznych problemów, to istnieje wiele zasad i wyjątków, o których warto pamiętać. Dlatego w tym wpisie przypomnę te najważniejsze, które powinieneś znać. Zapraszam do lektury!
Końcówka -s
Jak pewnie pamiętasz, w przypadku większości rzeczowników regularnych liczbę mnogą tworzymy poprzez dodanie do rzeczownika końcówki -s. Spójrz na kilka przykładów poniżej:
- one dog – six dogs (jeden pies- sześć psów)
- a sister – many sisters (siostra – wiele sióstr)
- one plant – several plants (jedna roślina – kilka roślin)
Jednak istnieje też kilka zasad budowania liczby mnogiej, które zależą od końcówki rzeczownika w liczbie pojedynczej. To właśnie im przyjrzymy się w kolejnej części. 🙂
Rzeczowniki z końcówką -s, -ss, -z, -sh, -ch, -x,
Od takich rzeczowników, które posiadają jedną z wyżej wymienionych końcówek liczbę mnogą tworzy się za pomocą końcówki -es. Zerknij na kilka przykładów:
- a bus – two buses (autobus – dwa autobusy)
- a glass – many glasses (szklanka – wiele szklanek)
- one quiz – three quizzes (jeden quiz – trzy quizy)
- a brush – six brushes (pędzel – sześć pędzli)
- one lunch – four lunches (jeden lunch – cztery lunche)
- a box – many boxes (pudełko – wiele pudełek)
Język angielski jest pełen wyjątków, więc oczywiście i tu nie może ich zabraknąć! 🙂 Należy pamiętać, że przy dodawaniu końcówki –es do niektórych rzeczowników zakończonych na – s lub –z musimy podwoić ostatnią literę – jak w przypadku quizzes.
Rzeczowniki z końcówką -f, -fe
Aby utworzyć liczbę mnogą od takich rzeczowników dodajemy do nich końcówkę -s. Jednak bardzo często cząstka -f lub -fe zmienia swoją formę na -ve w liczbie mnogiej. Niektóre z takich rzeczowników to:
- a wife – wives (żona – dwie żony)
- a wolf – wolves (wilk – wilki)
- a knife – knives (nóż – noże)
- a leaf – leaves (liść – liście)
- a loaf – loaves (bochenek – bochenki)
- a thief – thieves (złodziej – złodzieje)
- a life – lives (życie – życia)
Ale jak to z angielskim bywa, istnieją też wyjątki. 🙂 Czasami końcówka rzeczownika w liczbie pojedynczej pozostaje bez zmian, a jedyne co musimy zrobić aby utworzyć liczbę mnogą, to dodać końcówkę -s. Spójrz na przykłady:
- a roof – roofs (dach – dachy)
- a chef – chefs (kucharz – kucharze)
- a belief – beliefs (wierzenie -wierzenia)
Rzeczowniki z końcówką -y
Kolejną grupą są rzeczowniki, które kończą się literą -y. Jeżeli przed tą końcówką występuje inna samogłoska, to tworząc liczbę mnogą od danego rzeczownika dodajemy tylko końcówkę -s. Oto kilka przykładów:
- a boy – boys (chłopiec – chłopcy)
- a toy – toys (zabawka – zabawki)
- a day – days (dzień – dni)
Jeżeli jednak przed końcówką -y pojawia się spółgłoska, to tworząc liczbę mnogą użyjemy końcówki -ies. W tym wypadku litera y zmienia się w literę i. Spójrz na przykłady:
- a city – cities (miasto – miasta)
- a baby – babies (dziecko – dzieci)
- a party – parties (przyjęcie – przyjęcia)
Rzeczowniki z końcówką -o
W większości przypadków liczbę mnogą od takich rzeczowników utworzymy za pomocą końcówki -es:
- a potato – potatoes (ziemniak – ziemniaki)
- a tomato – tomatoes (pomidor – pomidory)
- a hero – heroes (bohater – bohaterowie)
- a mosquito – mosquitoes (komar – komary)
Jednak w tej grupie istnieją też rzeczowniki, do których po prostu dodajemy standardową końcówkę -s:
- a photo – photos (zdjęcie – zdjęcia)
- a radio – radios (radio – radia)
- a piano – pianos (pianino – pianina)
Co więcej, znajdziemy tu też kilka rzeczowników, których liczba mnoga może być utworzona za pomocą obu tych końcówek:
- a volcano – volcanos/volcanoes (wulkan – wulkany)
- a tornado – tornados/tornadoes (tornado – tornada)
- a mango – mangos/mangoes (mango – mango)
Rzeczowniki z końcówką -us
Rzeczowniki z tej grupy bardzo często pochodzą z języka łacińskiego i dlatego tworzenie liczby mnogiej może wydawać się odrobinę nietypowe. W tym przypadku tworząc liczbę mnogą zmieniamy końcówkę na -i. Spójrz na przykłady poniżej:
- a cactus – cacti (kaktus – kaktusy)
- a hipopotamus – hipopotami (hipopotam – hipopotamy)
Oczywiście, nie każdy rzeczownik z końcówką -us w liczbie mnogiej będzie kończył się na literę -i. Niektóre rzeczowniki z tej grupy w liczbie mnogiej kończą się na -es. Oto przykłady tych wyjątków:
- a virus – viruses (wirus – wirusy)
- an octopus – octopuses (ośmiornica – ośmiornice)
Dlatego też w języku angielskim powszechnie akceptuje i używa się takich form liczby mnogiej jak cactuses czy hipopotamuses.
Rzeczowniki z końcówką -is, -ix
Takie rzeczowniki mają zazwyczaj łacińskie lub grecki pochodzenie. Dlatego ich liczba mnoga może być nieco nieregularna. Z reguły tworzy się ją za pomocą końcówki -es lub -ices. Oto niektóre z przykładów:
- an analysis – analyses (analiza – analizy)
- an axis – axes (0ś – osie)
- a vortex – vortices (wir – wiry)
Rzeczowniki z końcówką -on, -um
Kolejną grupą są rzeczowniki, które również posiadają łacińskie pochodzenie i kończą się na jedną z wyżej wymienionych końcówek. Liczba mnoga takich rzeczowników powstaje z użyciem końcówki -a:
- a phenomenon -phenomena (zjawisko – zjawiska)
- a criterion – criteria (kryterium – kryteria)
- a millenium – millenia (millenium – millenia)
- a bacterium -bacteria (bakteria – bakterie)
Rzeczowniki, które nie zmieniają swojej formy
Jak pewnie pamiętasz, w języku angielskim istnieje grupa rzeczowników, których liczba pojedyncza i mnoga wyglądają tak samo. To, w jakiej liczbie użyty jest dany rzeczownik zależy całkowicie od kontekstu zdania. Niestety, nie ma też żadnej zasady, która pomogłaby nam w zapamiętaniu tych słów. Zazwyczaj uczymy się ich na pamięć, ale tak naprawdę nieregularne formy utrwalają się w naszej pamięci z czasem – dzięki mówieniu, czytaniu i słuchaniu. Przedstawię ci zatem najważniejsze przykłady takich rzeczowników:
- sheep – sheep (owca – owce)
- deer – deer (jeleń – jelenie)
- fish – fish (ryba – ryby)
- bison – bison (bizon – bizony)
- baggage – baggage (bagaż – bagaże)
- series – series (seria – serie)
- species – species (gatunek – gatunki)
- dice – dice (kostka do gry – kostki do gry)
Jak w prawie każdej grupie i tutaj można znaleźć wyjątek. 😉 Takim rzeczownikiem jest fish, którego liczba mnoga może przybrać formę fishes, ale tylko wtedy kiedy mówimy o więcej niż jednym gatunku ryb i zazwyczaj w bardziej „naukowym” kontekście. Tak samo rzecz ma się z liczbą mnogą cheeses, który w liczbie pojedynczej jest rzeczownikiem niepoliczalnym, ale nie kiedy mówimy o różnych rodzajach sera.
Formy nieregularne
Istnieje też bardzo dużo rzeczowników, których liczba mnoga jest nieregularna. Niektóre z tych słów są ci już na pewno bardzo dobrze znane, a zapamiętanie innych może jeszcze wciąż sprawiać trudności. Ale bez obaw! Poniżej przypomnę ci najczęstsze rzeczowniki, które mają nieregularną liczbę mnogą. Oto one:
- a child – children (dziecko – dzieci)
- a woman – women (kobieta – kobiety)
- a person – people (osoba – ludzie)
- a man – men (mężczyzna – mężczyźni)
- a goose – geese (gęś – gęsi)
- a mouse – mice (mysz – myszy)
- a tooth – teeth (ząb – zęby)
- a foot – feet (stopa – stopy)
- an ox – oxen (wół – woły)
Pluralia tantum
Ta nazwa może brzmi skomplikowanie, ale w rzeczywistości oznacza rzeczowniki, które nie posiadają liczby pojedynczej i dlatego zawsze występują w liczbie mnogiej. Zazwyczaj są to przedmioty, które stanowią jedną całość, ale składają się z dwóch części, tak jak na przykład nożyczki. Jednak pamiętaj, że nie jest to złota zasada i nie każda rzecz, która „występuje w parze” musi posiadać tylko liczbę mnogą. To kilka najważniejszych przykładów takich rzeczowników:
- shorts – spodenki
- trousers – spodnie
- jeans – dżinsy
- scissors – nożyczki
Pamiętaj, że mówiąc o tych rzeczownikach należy użyć czasownika w liczbie mnogiej i zaimka they.
Singularia tantum
Teraz, kiedy już wiesz co to pluralia tantum, to pewnie łatwiej jest rozszyfrować ci tę nazwę. 🙂 Jak pewnie się domyślasz, określa ona rzeczowniki, które występują tylko i wyłącznie w liczbie pojedynczej. Większość tej grupy rzeczowników stanowią rzeczowniki zbiorowe, czyli takie, które oznaczają zbiór czegoś, ale występują w liczbie pojedynczej i pojęcia abstrakcyjne. Spójrz na kilka przykładów takich rzeczowników:
- news – wiadomości
- livestock – żywy inwentarz
- hair – włosy
- furniture – meble
- money – pieniądze
- knowledge – wiedza
- sympathy – współczucie
W tym przypadku musisz pamiętać żeby używać z nimi czasownika w liczbie pojedynczej oraz zaimka it.
Mam nadzieję, że ten wpis pomógł ci usystematyzować wiedzę na temat tworzenia liczby mnogiej lub nauczył nowych form, które były ci do tej pory nieznane. Jak to z angielskim bywa, nie zawsze możemy liczyć na pewną zasadę, która pomoże nam w każdym przypadku. Wielu słówek i wyjątków musimy nauczyć się sami. Jeżeli potrzebujesz motywacji lub pomysłu na naukę, koniecznie zajrzyj do naszych innych wpisów – na pewno znajdziesz coś dla siebie. Życzę ci powodzenia i wytrwałości w nauce tych wyjątkowo kapryśnych i nieoczywistych form. Good luck! 🙂
13 stycznia 2021