Pytania po angielsku. Jak dobrze je formułować? – część 1

Tworzenie pytań jest niezbędnym elementem każdego języka. Używamy ich przede wszystkim w codziennych sytuacjach: w pracy, restauracji, czy podczas podróży. Jednakże stanowią one dość spory problem dla osób uczących się języka angielskiego. Dlatego w dzisiejszym wpisie przypomnę ci, jak tworzymy pytania w przeróżnych czasach. Mam nadzieję, że taki uporządkowany zbiór wiedzy okaże się pomocny i doda ci (przynajmniej) odrobinę pewności siebie podczas tworzenia zdań pytających. Do dzieła!

Pytania po angielsku – informacje ogólne

Przy tworzeniu pytań po angielsku możemy posłużyć się umowną zasadą QWASM. Co to takiego? Już tłumaczę. Każda z liter w tym skrócie ma swoje znaczenie. QW oznacza question word, czyli zaimek pytający. Brzmi strasznie, ale po prostu oznacza to takie słówka jak: what (co), who (kto), where (gdzie), when (kiedy), why (dlaczego), which (który, która, które), how (jak), itd. Następna niewiadoma naszego skrótu to A, która oznacza auxiliary verb, czyli nasz polski czasownik posiłkowy. Są to czasowniki, które pozwalają nam zbudować zdanie w danym czasie, a same w sobie nie niosą żadnego znaczenia. Może to być czasownik do, have, will lub be. 

Kolejna tajemnicza literka to S, czyli subject – nasz polski podmiot zdania, lub potocznie zwana „osoba”. I na końcu M, czyli main verb, to znaczy czasownik główny. To ten czasownik niesie znaczenie i określa jaką czynność chcemy wykonać. Czasownik posiłkowy służy tylko celom „konstrukcyjnym”. Tak więc, po rozszyfrowaniu naszego skrótu, możemy przedstawić formułę tworzenia pytań w następujący sposób:

 

QW + A + S + M 

Question word + auxiliary verb + subject + main verb

What + did + she + cook ?

 

 

Pytania po angielsku – Zaimki pytające

Skoro ogół mamy już omówiony, to pora skupić się na szczegółach. Na sam początek weźmiemy na tapet zaimki pytające i omówimy ich role.  Zerknij na poniższą listę:

 

• who? – kto? pytanie o osobę lub zwierzę,
• what? – co? pytanie o rzecz,
• which? – który, która, które? pytanie o określoną rzecz/ rzeczy,
• whose? – czyj, czyja, czyje? pytanie o przynależność do osoby,
• when? – kiedy? pytanie o czas,
• where? – gdzie? pytanie o miejsce,
• why? – dlaczego? pytanie o powód,
• how? – jak? pytanie o sposób,
• how long? – jak długo? pytanie o długość,
• how many? – jak wiele? pytanie o ilość,
• how much? – jak dużo? pytanie o ilość,
• how often? – jak często? pytanie o częstotliwość.

 

Angielskie pytania – czas Present Simple

Tworząc pytania w poszczególnych czasach musimy pamiętać o użyciu odpowiedniego czasownika posiłkowego. Jak już wspominałam, czasowniki posiłkowe pełnią w zdaniu funkcję operatorów. Są niezbędne do zbudowania przede wszystkim zdań przeczących i pytań, ale również zdań twierdzących. 

Zacznijmy od tego, jak budować pytania w najbardziej podstawowym czasie, czyli Present Simple. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na zdania z czasownikiem to be, ponieważ w tym przypadku stosujemy tzw. inwersję. Mówiąc prościej, to nie używamy żadnego „dodatkowego” operatora, tylko przesuwamy nasz czasownik na początek zdania. I wtedy powstaje nasze pytanie. Spójrz na poniższe przykłady, w których przekształciłam zdania twierdzące na pytania:

 

• You are a doctor. (Jesteś lekarzem.) – Are you a doctor? (Czy ty jesteś lekrzem?)
• She is happy. (Ona jest szczęśliwa.) – Is she happy? (Czy ona jest szczęśliwa?)
• They are married. (Oni są małżeństwem.) – Are they married? (Czy oni są małżeństwem?)

 

Pamiętaj, że czasownik „to be” odmieniamy przez osoby, dlatego he, she, it zawsze połączą się z formą is.

 

Sprawa wygląda inaczej jeżeli używamy wszystkich pozostałych czasowników, takich jak to dance (tańczyć), to sing (śpiewać), to cook (gotować) , to work (pracować) ,itd. Wtedy tworząc pytanie musimy użyć operatora do. Czyli nasze pytanie zachowa w takich przypadkach formę ASM:

 

czasownik posiłkowy do + osoba + czasownik główny (dance, sing, etc.)

 

Spójrz na poniższe przykłady:

 

• You work in the city centre. (Pracujesz w centrum miasta.) – Do you work in the city centre? (Czy ty pracujesz w centrum miasta?)
• We want to buy a house. (Chcemy kupić dom.) – Do we want to buy a house? (Czy my chcemy kupić dom?)
• She lives in Barcelona. (Ona mieszka w Barcelonie) – Does she live in Barcelona? (Czy ona mieszka w Barcelonie?)

 

Tu również musimy pamiętać o tym, że w 3 osobie (he, she, it) nasz czasownik przyjmie formę does. Wtedy nasz czasownik główny pozostaje w formie bezokolicznika, czyli mówiąc prościej nie dodajemy do niego „eski”. Jeżeli chcielibyśmy zbudować bardziej precyzyjne pytanie, to wtedy umieścimy nasze słówko pytające (where, when, etc.) na samym początku, przed odmienionym czasownikiem  to be lub do:

 

• Why is she happy? – Dlaczego ona jest szczęśliwa?
• Where do you live? – Gdzie ty mieszkasz?
• What do we want to buy? – Co my chcemy kupić?

 

Angielskie pytania – czas Past Simple

Podobnie rzecz ma się z czasem przeszłym prostym – Past Simple. Pytania z odmienionym czasownikiem to be również budujemy przez inwersję – czyli, na samym początku zdania znajdzie się forma przeszła was lub were. Tę pierwszą formę mają takie osoby jak I, he, she, it. Pozostały osoby, oraz liczba mnoga używają formy were. Poniżej znajdziesz przykłady:

 

• You were a doctor. (Byłeś lekarzem.) – Were you a doctor? (Czy ty byłeś lekrzem?)
• She was happy. (Ona była szczęśliwa.) – Was she happy? (Czy ona była szczęśliwa?)
• They were married. (Oni byli małżeństwem.) – Were they married? (Czy oni byli małżeństwem?)

 

W przypadku innych czasowników użyjemy operatora did. W przeciwieństwie do poprzedniego czasu, forma did  nie odmienia się i jest taka sama dla wszystkich osób. Zerknij na przykłady:

 

• You worked in the city centre. (Pracowałeś w centrum miasta.) – Did you work in the city centre? (Czy ty pracowałeś w centrum miasta?)
• We wanted to buy a house. (Chcieliśmy kupić dom.) – Did we want to buy a house? (Czy my chcieliśmy kupić dom?)
• She lived in Barcelona. (Ona mieszkała w Barcelonie) – Did she live in Barcelona? (Czy ona mieszkała w Barcelonie?)

 

Również tutaj czasownik główny zostaje w formie bezokolicznika (czyli bez końcówki -„ed”, lub w podstawowej formie), ponieważ już czasownik did wskazuje w swojej formie, że nasze zdanie jest w czasie przeszłym. Co więcej, chcąc zbudować bardziej precyzyjne pytanie, sytuacja ma się tak samo jak w czasie Present Simple. Otóż nasze słówko pytające (where, when, etc.) ląduje na samym początku, przed odmienionym czasownikiem was/were lub did:

 

• Why was she happy? – Dlaczego ona była szczęśliwa?
• Where did you live? – Gdzie ty mieszkałaś?
• What did we want to buy? – Co my chcieliśmy kupić?

Angielskie pytania – czasy Present i Past Continuous

Jeżeli chodzi o czasy Present oraz Past Continuous, to naszym czasownikiem posiłkowym zawsze będzie odmieniony czasownik to be. W tych konstrukcjach służy on nie tylko do budowania pytań i przeczeń, ale również używamy go w zdaniach twierdzących. Dodatkowo czasownik główny zawsze występuje w formie z końcówką -ing. Spójrz na dwa pozytywne zdania w omawianych przez nas czasach:

 

• She is cooking dinner. – Ona gotuje obiad.
• He was playing the guitar. – On grał na gitarze.

 

Tworzenie pytań jest więc  bajecznie proste. Nasz czasownik to be wędruje po prostu na początek zdania – czyli po raz kolejny używamy inwersji. Pamiętaj jednak o jego nieregularnej odmianie, o czym wspominałam już we wcześniejszych akapitach! Co więcej, czasownik główny musi pozostać w formie z -ing!:

 

• Is she cooking dinner? – Czy ona gotuje obiad?
• Was he playing the guitar? – Czy ona grał na gitarze?
• Are you reading a book now? – Czy ty teraz czytasz książkę?
• Were they jogging when you met them? – Czy oni biegali kiedy ich spotkałeś?

 

Idąc za naszą formułą QWASM możemy stworzyć bardziej szczegółowe pytania o miejsce, czas, powód, itd. Jak zwykle nasz zaimek pytający wyląduje przed całą resztą zdania. Oto kilka przykładów:

 

• What was she doing? – Co ona robiła?
• Where are you going? – Gdzie idziesz?
• Who was he talking to? – Z kim on rozmawiał?
• How long were you swimming? – Jak długo pływaliście?
• Why is she singing so loud? – Czemu ona śpiewa tak głośno?

To już wszystko w tej części. W kolejnym wpisie omówimy tworzenie pytań w czasach Perfect oraz konstrukcjach odnoszących się do przyszłości. Tymczasem, jeśli jesteście spragnieni gramatycznej wiedzy, to polecamy zaglądnąć na naszego bloga – na pewno się nie zawiedziecie. Do następnego razu!

 

 

Ćwiczenia od nas!

Jeśli chcesz poćwiczyć czasy w praktyce to serdecznie zapraszam Cię do zapoznania się z naszym zestawem e-booków: Angielskie Czasy w Pigułce oraz Angielska Gramatyka ze Speaking House.