Question tags i ich użycie w języku angielskim

Question tags ( po polsku możemy to luźno przetłumaczyć jako pytania rozłączne) to bardzo często stosowana konstrukcja w języku angielskim, szczególnie w języku mówionym. Ale od początku, co to tak w ogóle są question tags? Są to krótkie pytania, które dodajemy na końcu zdania. Najczęściej zadajemy je w celu uzyskania potwierdzenia, a na język polski możemy przetłumaczyć je jako “nieprawdaż?”, “czyż nie?”, “no nie?”. Jak widzisz, po polsku nie używamy do tego specjalnej konstrukcji, ale wybranych elementów leksykalnych.

Tak jak już wspomniałam, takie pytania najczęściej pojawiają się w mówionym angielskim bardzo często, szczególnie w celu podtrzymania rozmowy lub żeby uzyskać potwierdzenie od naszego rozmówcy. Mimo swojej prostej konstrukcji potrafią być nieco problematyczne i mało intuicyjne dla polskojęzycznych użytkowników angielskiego, ponieważ ciężko nam to porównać do naszego ojczystego języka. Dlatego w tym wpisie postaram się rozwiać wasze wszelkie wątpliwości dotyczące tej konstrukcji. Serdecznie zapraszam!

Question tags – informacje ogólne

Question tags są niczym innym jak przeciwieństwem zdania nadrzędnego. Jeżeli zdanie “główne” jest twierdzące, to question tag musi pojawić się w formie negatywnej. Spójrz na przykład:

• She looks lovely in this white dress, doesn’t she? – Ona wygląda uroczo w tej białej sukience, czyż nie? 
• He passed the driving license last Wednesday, didn’t he? – On zdał egzamin na prawo jazdy w zeszłą środę, nieprawdaż?
• You two are great friends since I can remember, aren’t you? – Wy dwoje jesteście świetnymi przyjaciółmi odkąd pamiętam, no nie? 

I na odwrót. Jeżeli zdanie nadrzędne jest przeczeniem, to question tag będzie w formie pozytywnej:

• She doesn’t like my boyfriend very much, does she? – Ona bardzo nie lubi mojego chłopaka, no nie? 
• You aren’t seeing this awful guy this weekend, are you? – Nie widzisz się z tym okropnym chłopakiem w ten weekend, czyż nie? 
• They finally didn’t go to Greece last summer, did they? – Koniec końców nie pojechali do Grecji w zeszłe wakacje, nieprawdaż? 

Question tags – czasy Present i Past Continuous

Jak łatwo zauważyć, question tags są budowane w tym samym czasie, który występuje w zdaniu “głównym”. W przypadku Present i Past Continuous użyjemy więc formy czasownika „to be” odpowiedniego dla czasu i osoby. Spójrz na przykłady:

• You are reading now, aren’t you? – Czytasz teraz, nieprawdaż? (Present Continuouss, 2 osoba liczby pojedynczej)
• He is working at the moment, isn’t he? – On teraz pracuje, czyż nie? (Present Continuouss, 3 osoba liczby pojedynczej)
• They aren’t going with us, are they? – Oni z nami nie idą, no nie? (Present Continuous, 3 osoba liczby mnogiej)

Tak samo rzecz ma się w czasie Past Continuous, z tym, że tutaj użyjemy przeszłej formy czasownika to be, czyli „was” lub „were”:

• You weren’t crying when she came in, were you? – Nie płakałaś kiedy ona weszła, no nie? (Past Continuous, 2 osoba liczby pojedynczej)
• She was jogging when he called her, wasn’t she? – Ona biegała kiedy do niej zadzwonił, czyż nie? (Past Continuous, 3 osoba liczby pojedynczej)
• They weren’t sleeping when you came home, were they? – Nie spali kiedy wróciłeś do domu, no nie? (Past Continuous, 3 osoba liczby mnogiej)

Question tags – czasy Present i Past Simple

Troszeczkę inaczej wygląda sprawa budowania question tags w czasach, które normalnie posługują się operatorem. W przypadku Present Simple i Past Simple do budowy question tags użyjemy więc odpowiednio operatora “do/does” lub “did”. Poniżej znajdziesz przykłady:

• You wake up at six every day, don’t you? – Codziennie budzisz się o szóstej, prawda? (Present Simple, 2 osoba liczby pojedynczej)
• She works everyday, doesn’t she? – Ona pracuje codziennie, czyż nie? (Present Simple, 3 osoba liczby pojedynczej)
• He didn’t come to school last Tuesday, did he? – Nie przyszedł do szkoły w zeszły wtorek, prawda? (Past Simple, 3 osoba liczby pojedynczej)

Question tags – czasowniki modalne

W przypadku czasowników modalnych, takich jak can, could lub should sprawa ma się podobnie jak z czasami Continuous. Tutaj również nie wymagany jest operator (czyli do lub did), więc question tags budujemy za pomocą czasowników użytych w zdaniu głównym. Oto kilka przykładów:

• You can dance tango, can’t you? – Umiesz tańczyć tango, no nie?
• They couldn’t help us, could they? – Nie mogli nam pomóc, prawda?
• She should be here by now, shouldn’t she? – Ona powinna tu już być, nieprawdaż?

Question tags – specjalne przypadki

Jednak jak to z angielskim bywa, zdarzają się też specjalne przypadki. Takim przypadkiem będą tzw. negative adverbs, czyli takie przysłówki, które same w sobie zawierają przeczenie lub negację. Takimi przysłówkami będą np. never (nigdy), rarely (rzadko), seldom (rzadko), hardly (prawie nie), barely  (prawie wcale) i scarcely (niewiele). Mimo że mogą one występować w pozytywnym stwierdzeniu, wydźwięk tego stwierdzenia jest negatywny. Wypowiedzi z tymi słowami traktujemy jak wypowiedzi negatywne, więc znacznik pytania jest zazwyczaj pozytywny. Spójrz na poniższe przykłady:

• He never came again, did he? – Nigdy więcej nie przyszedł, czyż nie?
• She can rarely visit you these days, can she?  – Ona rzadko może cię ostatnio odwiedzać, czyż nie?
• You hardly ever came late, did you? – Prawie nigdy się nie spóźniałeś, prawda?
• He barely knows her, does he? – On ledwie ją zna, prawda?
• You would scarcely expect her to know that, would you? – Chyba nie spodziewałbyś się, że ona o tym wie, nieprawdaż?

Poza tymi wyjątkami, wyróżnimy też kilka innych szczególnych przypadków. Jednym z nich będzie pierwsza osoba liczby pojedynczej połączona z czasownikiem to be, czyli „I am”. W question tags zamiast formy „am” użyjemy formy „aren’t”. Spójrz na przykład:

• I am too early, aren’t I? – Jestem za wcześnie, czyż nie?

 

Inne wyjątkowe przypadki to zdania z użyciem „let’s” oraz tryb rozkazujący. Spójrz jak tworzymy question tags w takich sytuacjach:

• Let’s go to the cinema, shall we? – Chodźmy do kina, co?
• Pass me the salt, will you? – Podaj mi sól, dobrze?

I to już wszystko na dziś. Nie taki diabeł straszny, czyż nie? 😉 Pamiętajcie, że praktyka czyni mistrza, więc zachęcam do przećwiczenia zdobytej wiedzy z waszym lektorem. A gdybyście chcieli poćwiczyć inne części gramatyki to zapraszam do naszych pozostałych wpisów. Do następnego razu!