Zaimki zwrotne w angielskim

Cóż to takiego te „zaimki zwrotne” (reflexive pronouns)? Otóż, jak definiuje PWN, są to zaimki wskazujące, że wykonawca czynności sam jej podlega. Inaczej mówiąc zaimki zwrotne są używane, gdy podmiot i dopełnienie zdania są takie same. W języku polskim  są to takie słowa jak się, siebie, sobie  albo samodzielnie (sam, sama, samo, sami, same). W angielskim jednak sprawa ma się rzecz jasna nieco inaczej. Główną różnicę stanowi fakt, że w angielskim każda osoba gramatyczna ma przypisany swój zaimek zwrotny. Czyli dajmy na to pierwsza osoba I będzie miała inny zaimek niż trzecia osoba he.

Przykłady zaimków zwrotnych to:  myself, yourself, himself, herself, itself, ourselves, yourselves i themselves. Widzicie więc, że z definicji konstrukcje te wydają się być całkiem podobne w polskim i angielskim. Jednak gdy lepiej się przyjrzymy, to łatwo znajdziemy znaczące różnice w ich budowie czy użyciu. Dlatego też w dzisiejszym wpisie postaram się przybliżyć wam jak najbardziej ten rodzaj zaimka i pomóc oswoić się z nim nieco, abyście mogli używać go pewnie i swobodnie. Zapraszam!

Zaimki zwrotne – ogólne informacje

Jak już wspomniałam zaimków zwrotnych używa się, gdy podmiot i dopełnienie zdania są takie same. Odnoszą się one „z powrotem” do osoby lub rzeczy, tzn. że podmiot wykonuje jakąś czynność na sobie lub samodzielnie. Spójrz na przykład poniżej:

• She drove herself to the hospital. – Zawiozła się do szpitala. (zrobiła to samodzielnie)
• The cat is washing itself. – Kot się myje. (wykonuje tę czynność na sobie)

Wiecie już też, że w angielskim każda osoba ma przypisany swój własny zaimek zwrotny. Zerknijcie więc poniżej na rozpiskę osób i korespondujących z nimi zaimków:

liczba pojedyncza

• I – myself
• you – yourself
• he – himself
• she – herself
• it – itself

liczba mnoga

• we – ourselves 
• you – yourselves
• they – themselves

Zauważcie proszę, że w liczbie pojedynczej wszystkie osoby dostają końcówkę -self, a w liczbie mnogiej -selves.  Z całą pewnością należy zapamiętać też fakt, że zaimki zwrotne NIGDY nie zmieniają swojej formy, ponieważ są nieodmienne.

Zaimki zwrotne jako dopełnienie bliższe lub dalsze

Zaimki zwrotne mogą być zarówno dopełnieniem bliższym jak i dalszym. Kiedy zaimek zwrotny jest dopełnieniem bliższym, to czasownik działa bezpośrednio na niego:

• I hurt myself cutting down the bush. – Zraniłem się kiedy podcinałem krzew. (czasownik „cut” odnosi się do podmiotu „I”)
• We have been preparing ourselves for flu season. – Przygotowywaliśmy się do sezonu grypowego. (czasownik „prepare” odnosi się do podmiotu „we”)

Kiedy zaimek zwrotny jest dopełnieniem dalszym (czyli nie działa bezpośrednio na podmiot), pokazuje, dlaczego lub dla kogo wykonywana jest dana czynność. Na przykład:

• I bought myself a new car. – Kupiłem sobie nowy samochód. (ten samochód jest dla mnie, ale czasownik „buy” nie odnosi się do podmiotu „I”)
• We will give ourselves a cheat day. – Podarujemy sobie cheat day. (ten cheat day jest dla nas, a czasownik „give” nie odnosi się do podmiotu „we”)

Jeżeli potrzebujesz powtórzenia z dopełnień bliższego i dalszego w angielskim to odsyłamy tutaj.

Zaimki zwrotne + przyimek „by”

Takiej konstrukcji możemy użyć, gdy chcemy podkreślić, że podmiot wykonał jakąś czynność, często, gdy mówimy że “sami coś zrobiliśmy” lub “że ktoś sam coś zrobił”. W celu emfazy posłużymy się więc następującym schematem: (all) by + zaimek zwrotny. Spójrz na przykładowe użycie w zdaniach:

• I went to the movie by myself. – Na film poszedłem sam.
  
• The children tidied up their rooms by themselves. – Dzieci same posprzątały swoje pokoje.
• He wrote a book all by himself! – On napisał książkę zupełnie sam

Możemy również użyć zaimka zwrotnego razem z rzeczownikiem, do którego się odnosi, aby to jemu nadać emfazy:

• We talked to the manager herself, and she agreed to give us our money back. – Rozmawialiśmy z samą panią kierownik i zgodziła się oddać nam nasze pieniądze.
• Parents themselves need to take more responsibility for their children’s learning. – Sami rodzice muszą wziąć większą odpowiedzialność za naukę swoich dzieci.

Zaimki zwrotne vs „each other”

Zaimki „each other” oraz „one another” po angielsku nazywają się reciprocal pronouns, a na polski przełożymy je luźno jako zaimki wzajemne. Bardzo często konstrukcje te są mylone i używane zamiennie przez osoby uczące się angielskiego. Istnieje w ich użyciu jednak spora różnica. Kiedy minimum dwie osoby wykonują jakąś czynność dla siebie nawzajem, używamy zaimka “each other”. Jeśli każda z tych osób wykonuje ją sama dla siebie, używamy odpowiedniego zaimka zwrotnego (themselves, himself, etc.). Porównaj poniższe zdania:

• They’re buying themselves a new television. – Oni kupują sobie (dla siebie) nowy telewizor.
• They’re buying each other small gifts. – Kupują sobie nawzajem drobne prezenty.
• We looked at ourselves in the mirror.  – Spojrzeliśmy na samych siebie  w lustrze.
• We looked at each other in surprise. – Spojrzeliśmy na siebie nawzajem ze zdziwieniem.

I to już wszystko w dzisiejszym wpisie. Nauka gramatyki, to nie lada wyzwanie, więc mam nadzieję, że nieco pomogłam Wam rozjaśnić jej nieco ciemniejsze zakamarki. Dzisiejszy temat nie jest może obszerny, ale za to dość wymagający – często zdarzają nam się tu błędy. Warto zapamiętać, że zaimki zwrotne są bardzo powszechne w języku codziennym. Pozwalają one w jasny sposób wskazać na podmiot zdania lub zastanowić się nad nim. Używajcie więc tej konstrukcji, żeby jak najlepiej wyrazić siebie. Powodzenia!